Człuchów. Grekokatolicy też obchodzą Wielkanoc

- W tym roku wierni kościoła greckokatolickiego obchodzą Wielkanoc w tym samym czasie, co ci obrządku zachodniego...
- Zazwyczaj święta Wielkiej Nocy obchodzimy nieco później, niż wierni kościoła rzymskokatolickiego. W tym roku jednak te daty są zbieżne. W ostatnich latach taka sytuacja miała miejsce dość często. Wspólnie Wielkanoc obchodzona była w latach 2004, 2007, 2010 i 2011. Święta zbiegły się w tym roku, a podobna sytuacja będzie miała w najbliższych latach miejsce w 2017 i 2025 roku.

- Zazwyczaj jednak świętujecie nieco później.
- Tak. Te rozbieżności mogą wynosić tydzień, a maksymalnie 5 tygodni. Aż 5 tygodni później będziemy obchodzili Wielkanoc w 2016 roku.

- Od czego zależy to, kiedy obchodzicie święto Zmartwychwstania Chrystusa?
- W kościołach wschodnich ma ono bliższy związek z żydowskim świętem Paschy, ponieważ Ostatnia Wieczerza miała miejsce tuż przed nią. Początkowo kościoły wschodnie i zachodnie świętowały w tym samym czasie. Rozdział nastąpił pod koniec XVI wieku gdy powstał kalendarz gregoriański. Kościoły wschodnie posługują się kalendarzem juliańskim, zachodnie gregoriańskim.

- Podejrzewam jednak, że wygodniej wam świętować w tym samym czasie.
- Z pewnych względów na pewno tak, tym bardziej, że w wielu rodzinach są osoby zarówno obrządku wschodniego jak i zachodniego. Wspólne obchodzenie świat jest wygodniejsze chociażby ze względu na pracę. Dla niektórych osób problemem może być jedynie kiedy iść do kościoła, a kiedy do cerkwi.

- Większość zwyczajów związanych z obchodzeniem Wielkiej Nocy jest jednak taka sama...
- Oczywiście, że tak. My także mamy koszyki ze święconką, a potrawy w nim są takie same. Również my uroczyście je święcimy. W Człuchowie tradycyjnie już wierni przychodzą z koszykami wielkanocnymi w których są potrawy do poświęcenia o godzinie 17. Podobnie będzie też w tym roku. Również mu mamy w kościołach triduum paschalne. Podstawowa różnica polega na tym, że my w grobie nie mamy złożonej figury, a całun nazywany płaszczenicą.

- A rezurekcja?
- Okres Zmartwychwstania rozpoczyna się w Niedzielę Wielkanocną. O świcie odśpiewuje się jutrznię wielkanocną. Poprzedza ją procesja wokół świątyni, w której niesiona jest Ewangelia i ikona Chrystusa zstępującego do otchłani, który wyrywa z czeluści zła umarłych. Celebransi wraz z procesją wiernych zatrzymują się przed zamkniętymi drzwiami świątyni. Kapłan trzy razy stuka krzyżem do drzwi, po czym zgromadzeni wchodzą do środka. Płaszczenica zostaje przeniesiona na ołtarz, gdzie pozostanie aż do święta Wniebowstąpienia. W czasie nabożeństwa uroczyście śpiewany jest hymn „Chrystus zmartwychwstał i swoją śmiercią zwyciężył śmierć, a pozostającym w grobach darował życie”. Przed zakończeniem Eucharystii kapłan błogosławi artos – chleb pszenny, na którym kładzie się wizerunek Chrystusa zmartwychwstałego. Artos przez cały tydzień jest wystawiony w cerkwiach aż do następnej niedzieli św. Tomasza, tzw. antypaschy. W tym dniu chleb rozdaje się wiernym.