Obchody wybuchu II wojny światowej pod pomnikiem w Krojantach. Były nowości

Pod pomnikiem 18 Pułku Ułanów Pomorskich pod Krojantami spotykają się nie tylko delegacje władz państwowych, wojewódzkich i lokalnych, ale też rodziny żołnierzy polskich, którzy walczyli z hitlerowcami.

- Ten wrzesień dla nas tragiczny z 1939 roku zaczynamy 1 września na Westerplatte, a tu tradycyjnie pierwsza niedziela września. Ta pierwsza bitwa, taka ofensywna polska. Ta szarża, która się tu odbyła, żeby osłonić manewr wojsk polskich, zdezorganizowała atak niemiecki. To był wielki sukces, to było wielkie bohaterstwo. Ci żołnierze tutaj rozpoczęli wielką walkę Polaków o odzyskanie niepodległości po zajęciu przez wojska niemieckie i przez wojska sowieckie. Wtedy nie mieliśmy szans w 1939 roku, ale tutaj była taka pierwsza bitwa ofensywna, później polscy żołnierze bili się na wszystkich frontach II wojny światowej i na morzu, i jesteśmy im winni wieczną pamięć i hołd – mówi wojewoda pomorski Dariusz Drelich.

To właśnie z myślę o rodzinach i oddaniu hołdu II Baterii 11. Dywizjonu Artylerii Konnej w Bydgoszczy. Nad pomnikiem pod Krojantami górował proporzec tej formacji, ale pamiątkowej tablicy nie było.

- To jest inicjatywa pana Marka Jeleniewskiego głównie, bo wszyscy podejrzewali, że moja, a to on zrobił, tak powiedzmy, dla mnie. Chodziło o to, żeby podkreślić, że to był to bydgoski dywizjon. Bo tutaj zawsze się mówiło: ułani z Grudziądza, ułani z Grudziądza, a to podkreślenie tego, że 11 dywizjon artylerii konnej był typowo bydgoskim dywizjonem – powiedział nam Marek Pasturczak, syn kapitana Janusza Pasturczaka, dowódcy II Baterii 11. Dywizjonu Artylerii Konnej w Bydgoszczy.

Pamięć o żołnierzach, a zwłaszcza o 18 Pułku Ułanów Pomorskich w gminie Chojnice jest wiecznie żywa. Szkoła podstawowa w Nowej Cerkwi nosi imię tej formacji. Tam też znajduje się historyczna izba o żołnierzach polskich.

Tablica, jaka została umieszczona na pomniku pod Krojantami, 84. lata po szarży ułańskiej w 1939 roku ufundowana została przez miasto Bydgoszcz, więc widnieje na niej podpis „Bydgoszczanie”.

Uroczystości przy pomniku pod Krojantami miały charakter patriotyczno-religijny, więc oprawa była uroczysta i wojskowa. Wystąpili też w programie artystycznym uczniowie Szkoły Podstawowej im. 18 Pułku Ułanów Pomorskich w Nowej Cerkwi.