Ta choroba powoli wykańcza ciało. Jak leczyć bezdech senny na NFZ? Zobacz, kiedy podejrzewać problem i do jakiego iść lekarza

Bezdech senny to najczęstszy rodzaj zaburzeń oddychania, który jest związany ze snem. Objawem jest często głośne i nieregularne chrapanie z momentami ciszy i nagłym wybudzaniem się, co następuje wielokrotnie w ciągu nocy, zaburzając sen i powodując duszności, przyspieszone bicie serca i oddech, pocenie się.

Obturacyjny bezdech senny (OBS) jest najczęstszą formą bezdechu i wynika z zawężenia lub zamknięcia dróg oddechowych w rejonie gardła. Gdy mięśnie gardła i języka stają się podczas snu nadmiernie wiotkie, zmniejszają przestrzeń gardła, co częściowo lub całkowicie blokuje przepływ powietrza do płuc, powodując wielokrotne przerwy w oddychaniu trwające powyżej 10 sekund.

Wielu chorych nie wie jednak o swoim problemie, odczuwając konsekwencje niewyspania i niedotlenienia organizmu. To zmęczenie, zasypianie w ciągu dnia czy mgła mózgowa.

Znane są ponadto przypadki nagłej śmierci w nocy, choć na szczęście nieliczne. Nieleczony OBS prowadzi jednak do rozwoju zabójczych chorób. U osób z bezdechem nawet trzykrotnie częściej występują zawały serca i udary mózgu. Obturacyjny bezdech senny sprzyja bowiem rozwojowi nadciśnienia, arytmii, choroby zakrzepowej żył głębokich, a także nowotworów. Chorobę można jednak skutecznie leczyć, a koszt niemal w całości pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia.

Na bezdech senny ponad dwa razy częściej chorują mężczyźni niż kobiety w przypadku osób do 70. roku życia. OBS dotyczy przy tym nawet 4 na 10 panów po czterdziestce. U kobiet ryzyko rozwoju choroby nasila się zwłaszcza po menopauzie w okolicach 50. r.ż., natomiast u seniorów zagrożenie jest podobne.

– Szacuje, że w Polsce ok. 1,5-2 mln dorosłej populacji choruje na obturacyjny bezdech senny. Jednak nie wszyscy chorzy trafiają do specjalistów – mówi dr n. med. Małgorzata Barnaś, pulmonolog, centrum medyczne enel-med. – A diagnozowanie bezdechu sennego ma kluczowe znaczenie z kilku powodów. Przede wszystkim, bezdech senny jest poważnym problemem zdrowotnym, który może prowadzić do licznych powikłań, w tym chorób serca, udaru mózgu, nadciśnienia tętniczego czy zaburzeń metabolicznych. Identyfikacja i leczenie tego schorzenia mogą znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia tych powikłań oraz poprawić jakość życia pacjenta. Ponadto, bezdech senny może znacząco wpływać na jakość snu i codzienną wydajność.

Dowiedz się więcej: Czym grozi bezdech senny?

W grupie ryzyka rozwoju obturacyjnego bezdechu sennego są osoby otyłe i z dużym obwodem szyi – powyżej 43 cm u mężczyzn i powyżej 40 cm u kobiet. U wszystkich poza kulturystami to wynik nagromadzenia tkanki tłuszczowej w okolicy wokół szyi, która wywiera nacisk na gardło. Przerwy w oddychaniu mogą być wywołane także przez utrudnione oddychanie nosem (skrzywienie przegrody nosa, katar alergiczny) i ustami (przerost migdałków czy np. mała i cofnięta żuchwa).

Narodowy Fundusz Zdrowotny refunduje nawet 90 proc. kosztów leczenia obturacyjnego bezdechu sennego aparatem CPAP u pacjentów, którzy mają zdiagnozowaną tą jednostkę chorobową (kod G47.3 w klasyfikacji ICD-10).

– Leczenie aparatem CPAP jest objęte częściową refundacją ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, co stanowi istotny krok w zapewnieniu szerokiego dostępu do skutecznej terapii dla pacjentów z obturacyjnym bezdechem sennym – wyjaśnia pulmonolog. – Warto podkreślić, że terapia CPAP jest niezwykle skuteczna w łagodzeniu i eliminowaniu objawów bezdechu sennego. Dostępność refundowanego leczenia aparatem CPAP nie tylko ułatwia pacjentom uzyskanie niezbędnej opieki medycznej, ale także zachęca do skorzystania z terapii, która może istotnie poprawić jakość snu i ogólną kondycję zdrowotną.

Wspomaganie oddychania poprzez aparat CPAP (ang. continuous positive airway pressure, stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych) jest złotym standardem i najskuteczniejszą metodą leczenia, gdyż inne z ogólnie dostępnych nie maja wysokiej efektywności.

Aparat CPAP to maska nosowa lub twarzowa, która jest połączona z urządzeniem generującym delikatne dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych. Zapewnia to swobodny przepływ powietrza w drogach oddechowych podczas snu, dzięki czemu likwiduje bezdech senny i chrapanie, łagodzą skutki choroby.

W przypadku występowania objawów obturacyjnego bezdechu sennego lub podejrzeń o chorobie należy udać się do lekarza POZ lub do poradni pulmonologicznej albo chrapania. Zwykle konieczna jest konsultacja laryngologa i/lub pulmonologa, a często także lekarza innej specjalności, np. neurologa.

Badaniem stosowanym w diagnozie OBS jest polisomnografia, którą ze skierowaniem wykonasz na NFZ bezpłatnie, natomiast prywatnie kosztuje ok. 350 zł.

W przypadku diagnozy o bezdechu sennym pacjent jest uprawniony do zakupu urządzenia CPAP ze wsparciem NFZ raz na 5 lat. Dokument upoważniający wystawia lekarz i z nim należy udać się do sklepu medycznego.

Refundacja dla osoby dorosłej (kod refundacji P.102.00) wynosi 1 890,00 zł, co stanowi 90 procent najniższej ceny za CPAP zatwierdzonej przez NFZ. Natomiast dla dzieci poniżej 18. roku życia (kod P.102.01) limit to 2 100 zł. Jeśli cena wybranego urządzenia przekracza wysokość limitu (na rynku aparat kosztuje 2-7 tys. zł), należy dopłacić jedynie różnicę między ceną brutto urządzenia, a kwotą refundacji.

Narodowy Fundusz Zdrowia pokrywa również koszty zakupu maski w wysokości 200 zł co 6 miesięcy. Aby uzyskać, refundację należy zgłosić się po specjalny wniosek do lekarza.

Czytaj też: Lista refundacyjna wyrobów medycznych 2024