Spis treści
Matematyka i filozofia – dwa koniki Grete
Grete Hermann była niemiecką matematyczką i filozofką. Urodziła się 2 marca 1901 roku w Bremie w Niemczech, zmarła 15 kwietnia 1984 roku w Wiedniu w Austrii. Hermann ukończyła studia matematyczne na Uniwersytecie w Goettingen, gdzie była jedną z nielicznych kobiet studiujących w tamtym czasie. Po uzyskaniu doktoratu z matematyki w 1929 roku, kontynuowała swoje badania nad algebrą i teorią liczb.
W latach 30. XX wieku Hermann zaczęła interesować się filozofią nauki i epistemologią. W 1935 roku opublikowała pracę „Die Frage der endlich vielen Schritte in der Theorie der Polynomideale” (Pytanie o skończoną liczbę kroków w teorii idei wielomianowych), która zawierała krytykę pracy Davida Hilberta dotyczącej teorii liczbowej. W swojej krytyce Hermann wykazała, że niektóre metody Hilberta prowadzą do sprzeczności, a teoria liczbowa musi być rozszerzona, aby tych sprzeczności uniknąć.
Hermann jest uważana za jedną z najważniejszych filozofek nauki XX wieku i jej krytyka teorii Hilberta była prekursorska dla późniejszych badań nad logiką matematyczną i teorią systemów formalnych.
Uczona w ruchu oporu. Hermann przeciwko nazistom
Podczas II wojny światowej Grete Hermann była aktywna w ruchu oporu przeciwko nazistom i pomagała żydowskim uciekinierom przedostać się przez granicę. Po wojnie, w latach 1946-1951, wykładała matematykę i filozofię na Uniwersytecie Technicznym w Darmstadt.
Matematyka blisko świata i człowieka?
Grete Hermann w swojej naukowej pracy zatytułowanej „Die Frage der endlich vielen Schritte in der Theorie der Polynomideale” krytykowała podejście do matematyki, które opiera się na formalnej manipulacji symbolami i na sztywnych regułach, bez uwzględniania kontekstu semantycznego. Według Hermann, matematyka jest zawsze osadzona w pewnym konkretnym kontekście znaczeniowym, a jej reguły i symbole są zawsze związane z pewnymi konkretnymi treściami.
Hermann argumentowała, że aby matematyka była użyteczna w nauce i w życiu, musi być zawsze związana z rzeczywistym światem, w którym żyjemy. Według niej matematyka jest językiem, który pozwala nam opisywać i analizować rzeczywistość. Nie może jednak zastąpić jej bezpośredniego doświadczenia.
Co matematyka ma wspólnego z filozofią?
Hermann wyjaśniała filozofom matematyczne teorie poprzez łączenie swojej wiedzy matematycznej i filozoficznej. W swoich pracach Hermann wykorzystywała język matematyczny do wyjaśniania filozoficznych koncepcji oraz używała filozoficznych pojęć do zrozumienia matematycznych teorii.
Jej najbardziej znana praca filozoficzna – „The Foundations of Mathematics in the Theory of Sets” (Podstawy matematyki w teorii zbiorów), opublikowana w 1937 roku, jest krytyką koncepcji formalizmu matematycznego i teorii zbiorów. W rozprawie naukowej Grete Hermann argumentowała, że matematyka nie może być całkowicie oparta na formalnych systemach, a jedynie na konkretnych przedmiotach i relacjach między nimi. Hermann stwierdzała, że matematyka jest ściśle związana z rzeczywistością, a jej teorie muszą mieć zastosowanie w doświadczeniach empirycznych.
W swoich pracach Hermann wykorzystywała również intuicję geometryczną i obrazowość, aby ilustrować filozoficzne koncepcje, takie jak relacja między przyczyną a skutkiem. Przykładem jest jej praca „Geometry, Physics and Idealism” (Geometria, fizyka i idealizm), w której wykorzystała geometrię przestrzeni dwuwymiarowej do zobrazowania koncepcji czasoprzestrzeni.
Grete Hermann to nie tylko jedna z niewielu kobiet, które w czasach jej współczesnych zajmowały się nauką, ale badaczka, która łączyła odległe naukowo dziedziny. Hermann wyjaśniała filozofom matematyczne teorie, łącząc swoją wiedzę matematyczną i filozoficzną, korzystając z języka matematycznego do wyjaśnienia filozoficznych koncepcji oraz używając filozoficznych pojęć do zrozumienia matematycznych teorii.
Maturzyści zakończyli rok szkolny. Czekają na nich egzaminy maturalne
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?